کنایه (علوم قرآنی)کنایه به ذکر ملزوم یا لازم، و اراده دیگری، یا استعمال لفظ در غیر معنای حقیقی، بدون منع از اراده معنای اصلی اطلاق می‌شود. ۱ - تعریف«کنایه» در لغت به معنای پوشیده سخن گفتن و ترک تصریح است و در اصطلاح به دو مفهوم اطلاق می‌شود: ۱. ذکر ملزوم و اراده لازم یا ذکر لازم و اراده ملزوم؛ ۲. استعمال لفظی در غیر معنای حقیقی آن؛ چنانچه قرینه مانع از اراده معنای اصلی نشود (به خلاف مجاز )؛ مانند «نفس واحدة» در (هو الذی خلقکم من نفس واحدة) که کنایه از حضرت آدم علیه‌السّلام است. ۲ - فایدهکنایه از انواع بلاغت و شیوه‌های بیان است و فایده آن شیوا ساختن سخن و تهییج قوه خیال برای اثرگذاری بر شنونده است. [۲]
بستانی، بطرس، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۷۹۵.
[۵]
ابو زهره، محمد، معجزه بزرگ ،پژوهشی در علوم قرآن، ص۳۴۰.
[۷]
حکمت، علی اصغر، امثال قرآن (فصلی ازتاریخ قرآن کریم)، ص۷.
[۸]
کمالی دزفولی، علی، قرآن ثقل اکبر، ص۲۸۸.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «کنایه». |